Các nghị sĩ Anh phê phán Zuckerberg và muốn Facebook chấn chỉnh

  • Jane Wakefield
  • Phóng viên Công nghệ BBC
Facebook graphic

Nguồn hình ảnh, Getty Images/Facebook

Facebook cần có quy định chặt chẽ hơn, và phải có hành động cứng rắn, cấp bách để chấm dứt sự lan truyền tin giả, các nghị sĩ Anh lên tiếng.

Một Ủy ban trong Hạ viện Anh đã kết luận rằng nhà sáng lập Facebook Mark Zuckerberg đã không thể hiện "tính lãnh đạo và trách nhiệm cá nhân" đối với tin tức giả.

Những câu chuyện hư cấu từ các cường quốc nước khác đang đe dọa nền dân chủ của Vương quốc Anh, họ nói.

Facebook hoan nghênh báo cáo của Ủy ban và cho biết họ sẽ tiếp thu những "quy định có ý nghĩa".

Các nghị sĩ nói rằng những gì cần thiết để đối phó với sự phổ biến của thông tin trực tuyến và việc lạm dụng dữ liệu cá nhân là một "sự thay đổi căn bản ở cân bằng quyền lực giữa các nền tảng mạng xã hội và người dân".

Cuộc điều tra về tin giả, kéo dài hơn một năm, được thực hiện bởi Ủy ban Công nghệ Kỹ thuật số, Văn hóa, Truyền thông và Thể thao thuộc Hạ viện Anh.

Nhiều bằng chứng tập trung vào các hoạt động kinh doanh của Facebook trước và sau vụ bê bối Cambridge Analytica được nêu ra tại đây.

Cambridge Analytica là một công ty quảng cáo chính trị có quyền truy cập vào dữ liệu của hàng triệu người dùng, một số trong đó được cho là dùng để đánh giá tâm lý các cử tri Mỹ. Dữ liệu được thu thập thông qua một bài kiểm tra tính cách.

Làm thế nào dữ liệu về chiến dịch chính trị lại được Facebook chia sẻ là tâm điểm của cuộc điều tra, bên cạnh những ảnh hưởng của tin tức giả mạo.

"Nền dân chủ đứng trước nguy cơ từ các vụ tấn công độc hại và không ngừng nhắm vào công dân với thông tin sai lệch và "quảng cáo đen" được cá nhân hóa từ các nguồn không xác định, được gửi qua các nền tảng truyền thông xã hội lớn mà chúng ta sử dụng hàng ngày", báo cáo kết luận.

"Các công ty công nghệ lớn đang thất bại trong nhiệm vụ bảo vệ người dùng của họ chống lại nội dung độc hại và đảm bảo quyền riêng tư dữ liệu."

Báo cáo kêu gọi đặt ra:

  • Bộ quy tắc đạo đức bắt buộc đối với các công ty công nghệ, được giám sát bởi cơ quan quản trị độc lập
  • Cơ quan quản lý được quyền đưa ra hành động pháp lý nếu các công ty vi phạm quy tắc
  • Chính phủ cải cách luật bầu cử hiện hành và các quy tắc về sự tác động từ nước ngoài bầu cử ở Anh
  • Các công ty mạng xã hội buộc phải gỡ bỏ các nguồn nội dung có hại, bao gồm cả các nguồn thông tin đã được chứng minh sai lệch
  • Đánh thuế các công ty công nghệ hoạt động ở Anh tạo nguồn tiền cho cho Cục Thông tin và bất kỳ cơ quan quản lý mới nào được thành lập để giám sát các công ty này

Đáp lại, Facebook cho biết:

"Chúng tôi chia sẻ những lo ngại của Ủy ban về tin tức sai lệch và tính toàn vẹn của cuộc bầu cử và hài lòng rằng đã đóng góp đáng kể cho cuộc điều tra của họ trong 18 tháng qua, trả lời hơn 700 câu hỏi và với bốn trong số các giám đốc điều hành cấp cao nhất của chúng tôi đưa ra chứng cớ.

"Chúng tôi sẵn sàng tuân thủ các quy định có ý nghĩa và ủng hộ khuyến nghị của ủy ban về cải cách luật bầu cử. Nhưng chúng tôi đã không chờ đợi. Chúng tôi đã thực hiện các thay đổi đáng kể để mọi quảng cáo chính trị trên Facebook phải được ủy quyền bởi nhà nước trả tiền cho nó và sau đó được lưu trữ trong một kho lưu trữ và có thể tìm kiếm trong bảy năm. Không có ai cho quảng cáo chính trị minh bạch và cung cấp các công cụ như chúng tôi làm."

Các nghị sĩ Anh nếu vấn đề rằng họ cảm thấy khó khăn khi giao tiếp với Facebook trong cuộc điều tra và chủ tịch ủy ban, ông Damian Collins đã có những lời lẽ mạnh mẽ đối với công ty và nhà lãnh đạo của Facebook, ông Zuckerberg.

"Chúng tôi tin rằng trong bằng chứng của mình với ủy ban, Facebook thường cố tình tìm cách làm nản lòng công việc của chúng tôi, bằng cách đưa ra những câu trả lời không đầy đủ, thiếu thành thật và không đúng lúc cho các câu hỏi của chúng tôi", ông nói.

"Đây là những vấn đề mà các công ty công nghệ lớn nhận thức rõ, nhưng liên tục không giải quyết được. Nguyên tắc cơ bản của văn hóa 'hành động nhanh, nghĩ đột phá" dường như là xin lỗi thìntốt hơn là xin phép."

Mark Zuckerberg

Nguồn hình ảnh, AFP

Chụp lại hình ảnh, Mark Zuckerberg đã phát biểu trước Quốc hội Hoa Kỳ nhưng từ chối tới Vương quốc Anh trả lời chất vấn trước Hạ viện

Các nghị sĩ đặc biệt tức giận khi ông Zuckerberg không đến Anh để trực tiếp trả lời các câu hỏi.

"Ngay cả khi Mark Zuckerberg không tin rằng anh ta có trách nhiệm trước Quốc hội Anh, anh ta vẫn có trách nhiệm trước hàng tỷ người dùng Facebook trên toàn thế giới", ông Collins nói.

"Bằng chứng được phát hiện bởi ủy ban của tôi cho thấy anh ta vẫn còn câu hỏi để trả lời nhưng anh ta vẫn tiếp tục né tránh, từ chối trả lời trực tiếp lời mời của chúng tôi hoặc gửi người đại diện nhưng không có thông tin chính xác."

Ông cũng cáo buộc Facebook "bắt nạt" các công ty công nghệ và nhà phát triển nhỏ hơn, những người dựa vào nền tảng của họ để tiếp cận người dùng.

Ủy ban đã không liệt kê các ví dụ cụ thể về tin tức giả. Nhưng họ đã lấy dẫn chứng về phản ứng của chính phủ đối với báo cáo sợ bộ trong đó có ít nhất 38 câu chuyện sai trên mạng sau vụ tấn công chất độc thần kinh ở Salisbury vào tháng 3 năm 2018.

Báo cáo cũng lưu ý rằng thông tin không chỉ lan truyền trên Facebook mà còn trên các nền tảng như Twitter.

Và nó đã phát hiện ra rằng, một trực tuyến tháng sau khi công bố báo cáo tạm thời, 63% lượt xem phản hồi của chính phủ là từ các địa chỉ IP nước ngoài, hơn một nửa trong số đó là từ Nga, rất khác thường đối với một thông tin chính trị tại Vương quốc Anh.

Các cuộc điều tra trên phạm vi rộng không chỉ nhìn vào tin tức giả mạo. Nó cũng kiểm tra cách các công ty công nghệ sử dụng, định hướng dữ liệu đặc biệt là trong chính trị, việc sử dụng các chiến dịch chính trị trực tuyến và mối quan hệ phức tạp trọng một mạng lưới các công ty bao gồm AIQ của Canada, công ty mẹ SCL của Cambridge và công ty CNTT Six-Four-Three.

Các nghị sĩ nói rằng các quy định bầu cử hiện nay là "hết thời trong kỷ nguyên internet" và cần cải cách khẩn cấp, do đó, các nguyên tắc minh bạch của truyền thông chính trị hoạt động trong thế giới thực cũng được áp dụng trực tuyến.

Facebook works with more than 30 fact-checking agencies

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chụp lại hình ảnh, Facebook đã làm việc với hơn 30 tổ chức xác thực thông tin trên toàn thế giới

Ủy ban kêu gọi chính phủ tiết lộ có bao nhiêu cuộc điều tra hiện đang được thực hiện đối với sự can thiệp của Nga vào chính trị Anh, đặc biệt là cuộc trưng cầu dân ý về vấn đề EU năm 2016. Họ yêu cầu chính phủ mở một cuộc điều tra độc lập về vấn đề đó.

Để điều tiết tốt hơn các công ty truyền thông xã hội, các nghị sĩ đề nghị tạo ra một loại công ty công nghệ mới - một loại không phải cung cấp tảng thuần túy hay nhà sản xuất nội dung mà là một thứ gì đó ở giữa, sẽ thắt chặt trách nhiệm pháp lý đối với nội dung được xác định là có hại.

Tình hình hiện tại

Áp lực đang đè lên các gã khổng lồ công nghệ trong vấn đề tin tức giả, them vào đó là yêu cầu từ các bộ trưởng khác để điều chỉnh nội dung có hại, sau cái chết của thiếu niên Molly Russell.

Cha cô đã cáo buộc Instagram thuộc sở hữu của Facebook đã tạo điều kiện cho cái chết của cô, bằng cách không xóa các hình ảnh tự làm hại bản thân.

Và Cairncross Review khi đánh giá về tương lai tin tức tại Anh đã khuyến nghị rằng một cơ quan quản lý nên giám sát Google và Facebook để đảm bảo nội dung tin tức của họ đáng tin cậy.

Trong báo cáo của mình, Dame Frances Cairncross nói rằng các trang web như vậy sẽ giúp người dùng xác định tin tức giả mạo và "thúc đẩy mọi người hướng tới tin tức có chất lượng cao".

Facebook đã nhiều lần nói rằng họ cam kết chống lại tin tức giả và làm việc với hơn 30 tổ chức xác thực thông tin trên toàn thế giới.

Hai trong số các cơ quan đó - Associated Press và Snopes - gần đây đã ngừng làm việc với mạng xã hội này.

Sự dễ dàng trong tạo ra tin giả đã được minh họa gần đây bởi một nhóm các nhà nghiên cứu tại OpenAi, cho thấy một hệ thống máy tính đã tạo ra các bài viết mạch lạc, nhưng không đúng sự thật, chỉ bằng cách truy tìm thông qua trang tin tức Reddit.

Xem thêm về tin giả:

Chụp lại video, Thảo luận về 'Tin giả', kiểm chứng thông tin và vai trò nhà báo do Đại sứ quán Anh tại Hà Nội tổ chức