Anh có được tước quốc tịch 'cô dâu IS' Shamima Begum?
Nguồn hình ảnh, PA
Shamima Begum, người trốn nhà ở London đi theo tổ chức mang tên Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Syria lúc 15 tuổi, đã bị chính quyền Anh tước quyền quốc tịch hôm 19/2/2019.
Tuy nhiên, vụ việc này hiện đang tiếp tục gây tranh cãi với một số ý kiến nói Anh không thể tước quốc tịch cô ta, người nay đã 19 tuổi và sống trong tại tỵ nạn Syria với con mới sinh.
Ông Sajid Javid, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Anh nói với tờ Times rằng:
"Thông điệp của tôi rất rõ ràng. Nếu ai đã từng ủng hộ một tổ chức khủng bố ở nước ngoài, tôi sẽ không ngần ngại ngăn cấm người đó trở lại Anh."
Quyết định này của ông Javid vấp phải sự phản đối của gia đình Shamima và họ đang chuẩn bị kháng cáo với quyết định Bộ Nội vụ.
Trong bức thư gửi ông Javid, Renu - chị gái của Shamima nói gia đình cô không thể bỏ rơi Shamima và cho rằng trường hợp của cô cần được quyết định bởi toà án.
Theo luật, công dân Anh chỉ có thể bị tước quyền công dân nếu họ đủ điều kiện nhập quốc tịch ở một quốc gia khác. Anh theo luật quốc tế cấm tình trạng biến công dân thành người vô tổ quốc.
Là công dân nước nào?
Theo đó, Bộ Nội vụ Anh nói rằng họ có thể tước quyền công dân của Shamima vì cô có thể xin nhập quốc tịch Bangladesh thông qua mẹ cô.
Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Bangladesh cho biết Shamima không phải là công dân Bangladesh và tất nhiên là cô không được phép nhập cảnh vào nước này.
Trong một tuyên bố, Bộ Ngoại giao Bangladesh khẳng định Shamima chưa bao giờ nộp đơn xin quốc tịch kép với Bangladesh và chưa bao giờ đặt chân đến đây.
Jeremy Corbyn - lãnh đạo Đảng Lao động Anh cho rằng quyết định của ông Javid là "cực đoan".
Ông Corbyn nói:
"Theo quan điểm của tôi, cô ấy có quyền quay lại Anh."
"Tất nhiên, khi quay trở lại, cô ấy sẽ bị chất vấn về những gì mình đã làm."
Đồng tình với quan điểm này, Geoffrey Robertson QC, cựu Thẩm phán Liên Hợp Quốc nói với BBC rằng:
"Thẩm phán chứ không phải chính trị gia sẽ là người quyết định hình phạt cho Shamima."
'Nữ sinh Anh theo IS'
Shamima, hiện đã 19 tuổi, là một trong ba nữ sinh đã rời Anh để gia nhập IS năm 2015.
Nguồn hình ảnh, Met Police
Sau khi đến thành phố Raqqa, Syria 10 ngày, cô đã được cho kết hôn với Yago Riedijk, một chiến binh IS gốc Hà Lan.
Theo tuyên truyền của IS khi đó, các cô gái Hồi giáo tình nguyện gia nhập đội quân nữ của chúng hoặc để sinh đẻ ra các chiến binh cho Vương quốc Hồi giáo thống trị toàn thế giới, hoặc trực tiếp chiến đấu.
Việc làm đám cưới tập thể là do IS tổ chức cho các tay súng nam.
Câu chuyện này làm nảy sinh khái niệm 'cô dâu IS - IS bride' trong tiếng Anh, chỉ những phụ nữ tình nguyện hiến thân cho các tay súng IS.
Nay Yago Riedijk, người Hà Lan cải đạo theo Hồi giáo, được cho là đã đầu hàng quân chính phủ Syria.
Còn Shamima kẹt lại trong một trại tị nạn ở Syria và vừa sinh con trai vào cuối tuần trước.
Hai đứa đầu của người này đã chết yểu do bệnh tật.
Nổi tiếng nhờ truyền thông
Nhờ một loạt cuộc trả lời phỏng vấn truyền hình, Shamima Begum trở nên nổi tiếng trở lại sau 3 năm.
Người phụ nữ này đã kể với các nhà báo Anh tới trại tỵ nạn về tình cảnh của mình.
Nói với BBC, Shamima Begum nói cô chưa bao giờ muốn trở thành "biểu tượng" của IS và bày tỏ mong muốn được quay trở lại Anh để nuôi con trong yên bình dù không hối tiếc với quyết định trước đây của mình.
Trong thư gửi ông Javid, chị gái Shamima cũng yêu cầu hỗ trợ đưa cháu trai mới sinh của cô đến Anh.
Về vấn đề này, ông Javid nói đứa trẻ vẫn có thể là người Anh dù đã tước quyền công dân của mẹ cháu là Shamima.
Ông nói trước Hạ viện Anh:
"Trẻ em không nên chịu đựng những điều này. Nếu cha mẹ mất quyền công dân Anh, điều đó không ảnh hưởng gì đến quyền của con cái họ cả."
Thảm cảnh ở trại tỵ nạn
Ông Tasnime Akunjee, luật sư đại diện cho gia đình Shamima nói với tờ Guardian rằng, ông dự định sẽ đến trại tị nạn ở Syrian để xin phép Shamima đưa con trai cô về Anh trong thời gian chờ giải quyết vụ việc của cô.
Tuy nhiên, Shamima nói với Sky News rằng, con trai của cô không được khoẻ và cô sẽ không để con cô đến Anh một mình.
Shamima cũng nói thêm rằng, cô "sẵn sàng thay đổi" và mong nhận được "sự độ lượng" của các chính trị gia Anh.
Trước đó, trong một cuộc phỏng vấn khác với truyền thông Anh, Shamima Begum đã gây phẫn nộ trong một phần dư luận khi kể lại cảnh "thấy các đầu lâu của kẻ thù đối với đạo Hồi trong túi rác" và coi đó chuyện bình thường.
Theo trang Sky News, hiện nay chỉ ở một trại tỵ nạn do du kích Kurd kiểm soát ở Syria có hàng chục nghìn người sống lay lắt, đói khát.
Trong số này, ngoài nạn nhân chiến sự bình thường có nhóm "cựu thành viên IS" bị nhốt riêng sau một khu có hàng rào.
Tại đó, ông John Sparks, phóng viên Sky News nhìn thấy hàng trăm đứa trẻ sinh ra trong vùng do IS từng kiểm soát là con của công dân các nước châu Âu, Bắc Mỹ, Nam Mỹ đi theo IS.
Có những đứa trẻ người Pháp bị cha mẹ đem sang khi họ đầu quân theo IS nhưng nay mồ côi sống vất vưởng.
Nguồn hình ảnh, Anadolu Agency
Nguồn hình ảnh, RAMI AL SAYED
Có cả một số phụ nữ đã bệnh tật, kể cả bị bệnh tâm thần, chỉ còn biết bò dưới đất bốc rác ăn, và không biết đi đâu về đâu, John Sparks kể lại.
Bản thân Shamima Begum nói với John Sparks rằng cô ta "nay không có đủ thức ăn nuôi con" và đã mất hết giấy tờ.
Với một phần dư luận Anh và châu Âu, người ta muốn những kẻ chạy theo IS bị trừng phạt nặng nhất vì họ tự nguyện ủng hộ một thể chế tàn bạo, coi chặt đầu, cưỡng hiếp tập thể là cách "hành đạo" với thường dân và kẻ thù.
Nhưng cũng có những ý kiến cho rằng cần nhận các công dân của mình về và chỉ trừng phạt những ai gây tội ác, hoặc thanh lọc, giáo dục để họ hoàn lương.
Sau một giai đoạn bành trướng mạnh, IS nay đã bại trận và chỉ còn giữ một vùng đất rất nhỏ ở biên giới Syria - Iraq.
Cho đến năm 2016, LHQ ước tính có 6 triệu người tỵ nạn Syria cần cứu trợ gấp vì nội chiến và chiến tranh với IS.
Nay, với số dân từ vùng lãnh thổ cũ bỏ chạy khắp nơi, con số này tiếp tục tăng lên, tạo gánh nặng cho các nhóm kháng chiến và chính quyền những nước xung quanh.
Xem thêm:
