Luận tội Trump: Các thượng nghị sĩ Mỹ tuyên thệ làm bồi thẩm đoàn
100 nhà lập pháp của Thượng viện Hoa Kỳ đã tuyên thệ hôm 16/1 (theo giờ Mỹ) với tư cách là bồi thẩm cho phiên tòa luận tội Tổng thống Donald Trump.
Chánh án Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ John Roberts đã tuyên thệ trước các thượng nghị sĩ sẽ "thực thi công lý một cách vô tư".
Trong những tuần tới, các thượng nghị sĩ sẽ quyết định liệu ông Trump có nên bị truất phế bởi các cáo buộc mà Hạ viện đưa ra hay không, trong phiên tòa dự kiến bắt đầu vào ngày 21/1 tới.
Chánh án Roberts đã hỏi các thượng nghị sĩ: "Các vị có thề một cách long trọng rằng, tất cả những gì liên quan trong phiên luận tội Donald Trump, Tổng thống Hoa Kỳ, các vị sẽ thực thi công lý theo đúng Hiến pháp và pháp luật?"
Các nhà lập pháp đã trả lời: "Tôi thề", trước khi ký giấy đồng ý.
Chủ tịch Thượng viện Mitch McConnell, thuộc đảng Cộng hòa, sau đó đã hoãn các thủ tục trước phiên tòa và tuyên bố phiên tòa sẽ bắt đầu lúc 13:00 giờ Đông Hoa Kỳ (tức 1:30 sáng theo giờ Việt Nam) thứ Ba ngày 21/1 tới.
Ông Trump bị cáo buộc lạm dụng quyền lực và cản trở Quốc hội.
Ông đã phủ nhận thực hiện bất cứ hành vi sai trái nào và coi vụ luận tội này chỉ là "trò lừa bịp".
Điều gì đã xảy ra vào thứ năm?
Hai điều khoản luận tội ông Trump được chuyển đến từ Hạ viện, đã được ông Adam Schiff - người phụ trách nhóm công tố và là thượng nghị sĩ đảng Dân chủ - đọc tại Thượng viện.
Ông Schiff là một trong bảy người thuộc nhóm công tố đưa ra cáo buộc chống lại tổng thống. Ông nói rằng, không có tổng thống nào từng tìm cách cản trở một cuộc điều tra luận tội đến như vậy.
Chuck Schumer, nhà lãnh đạo đảng Dân chủ tại Thượng viện, một lần nữa kêu gọi triệu các nhân chứng và bổ sung các tài liệu mới.
"Sức nặng của những cáo buộc này là hiển nhiên. Hạ viện cáo buộc tổng thống đã dùng tiền bạc gây sức ép lên một nhà lãnh đạo nước ngoài vì mục tiêu cá nhân", ông Schumer nói.
Người ta nhìn thấy Thượng nghị sĩ Susan Collins thuộc đảng Cộng hòa, người đang đối mặt với một cuộc đua tái tranh cử khó khăn trong năm nay, lau nước mắt khi các cáo buộc được đọc.
Trước phiên tòa, các thành viên cấp cao của đảng Dân chủ đã chỉ trích nặng nề ông McConnell sau khi ông này cam kết sẽ "làm việc phối hợp toàn diện" với tổng thống - mà điều này, theo đảng Dân chủ, dường như bỏ qua nghĩa vụ thực thi công lý một cách công bằng mà các thượng nghị sĩ phải tuyên thệ.
Phát biểu sau các thủ tục tố tụng hôm 16/1, ông Schumer nói với các phóng viên rằng: "Ông McConnell nói rằng, ông ấy sẽ nhận tín hiệu từ tổng thống. Còn chúng tôi nhận tín hiệu từ bất cứ ai."
Ông Schumer cho biết, ông hy vọng các nhân chứng sẽ được triệu trong phiên tòa vào tuần tới. Ông nói rằng, ông chưa thấy điều này trong các quy tắc của phiên tòa luận tội mà các nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa đưa ra.
Nhưng ông McConnell không loại trừ việc gọi các nhân chứng. Ông đề nghị tổ chức một phiên tòa tương tự như những gì đã áp dụng với cựu Tổng thống Bill Clinton năm 1999. Khi đó, các thượng nghị sĩ quyết định sẽ gọi nhân chứng nào sau khi mở các cuộc tranh luận và sau một khoảng thời gian chất vấn bằng văn bản.
Hôm 16/1, Tổng thống Trump tuyên bố tại Nhà Trắng rằng: "Tôi nghĩ phiên tòa sẽ diễn ra rất nhanh thôi".
"Đây hoàn toàn là một trò bịp", ông Trump nói. "Một trò lừa bịp do đảng Dân chủ đưa ra để họ có thể giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sắp tới".
Bối cảnh cuộc luận tội
Đảng Dân chủ cáo buộc ông Trump lôi kéo một quốc gia nước ngoài để giúp ông về mặt chính trị bằng cách cố gắng buộc Ukraine điều tra đối thủ chính trị Joe Bien - ứng cử viên hàng đầu của đảng Dân chủ cho chức Thống Mỹ.
Ông Trump là tổng thống Mỹ thứ ba bị luận tội. Hai người trước là Andrew Johnson và Bill Clinton nhưng họ đều không bị phế truất.
Phải cần tới đa số 2/3 thượng nghị sĩ tại Thượng viện đồng thuận để buộc tội và phế truất ông Trump.
Tuy nhiên, khả năng này gần như bằng không, khi đảng Cộng hòa của ông Trump hiện đang kiểm soát Thượng viện.
Đội ngũ bào chữa của ông Trump chưa được công bố chính thức, nhưng hai luật sư của Nhà Trắng Pat Cipollone và Jay Sekulow được cho sẽ lãnh đạo nhóm này.
Tháng 2 tới, giữa khi đảng Dân chủ đang tiến hành bầu ứng cử viên để tham gia cuộc đua tranh cử tổng thống vào tháng 11 năm nay, tại hai bang Iowa và New Hampshire, thì phiên toàn luận tội vẫn có thể đang diễn ra.
Do vậy, ba trong số các ứng cử viên - Bernie Sanders, Elizabeth Warren và Amy Klobuchar - là các thượng nghị sĩ Hoa Kỳ sẽ phải giảm quy mô chiến dịch tranh cử xuống để tham dự phiên tòa luận tội.
Hai ứng cử viên hàng đầu khác - Joe Biden và Pete Buttigieg - có kế hoạch tận dụng thời cơ này để tiến hành vận động chớp nhoáng tại Iowa trong vài ngày trước cuộc bỏ phiếu quyết định vào ngày 3/2 tới ở bang này.
